Gezonde en gemotiveerde medewerkers zijn van groot belang voor de bedrijfscontinuïteit. Verzuim als gevolg van werk, is voornamelijk te voorkomen door risico’s te inventariseren en maatregelen te nemen. In dit interview met OVAL-directeur Petra van de Goorbergh komt u achter de belangrijkste veranderingen voor preventiemedewerkers met de vernieuwde Arbowet en tips voor veilig en gezond werken.
Voor preventiemedewerkers worden jaarlijks kennissessies en congressen georganiseerd. Onlangs bijvoorbeeld over Preventie van beroepsziekten. Tijdens dit soort bijeenkomsten kunnen preventiemedewerkers kennis ophalen en delen met elkaar. Maar ook vraagstukken waar men tegen aanloopt met elkaar bespreken en daarvan leren. Dat kan gaan over de inhoud, maar ook over de rol van de preventiemedewerker in de organisatie, samenwerking met OR en andere arbodienstverleners en gespreksvoering met het management. Preventiemedewerkers zijn betrokken bij het werk dat ze doen. Kennis, het netwerk en ontmoeting zijn de pijlers van deze bijeenkomsten.
Ziek personeel kost gemiddeld €450,- per dag. Met preventieve maatregelen voorkomt u dat werknemers uitvallen door hoge arbeidsbelasting, slechte arbeidsomstandigheden of een verstoorde werksfeer.
1. Start met een RI&E
De rekentool verzuimkosten geeft inzicht in de kosten van verzuim, WIA en re-integratie. Door het maken van een risico-inventarisatie en –evaluatie (RI&E) komt u erachter waar in uw bedrijf kansen liggen.
2. Een gezonde en veilige werkplek
Het voorkomen van verzuim begint bij een goede werkplek. Zorg bijvoorbeeld dat bureaus op de juiste hoogte staan, dat de temperatuur goed geregeld is, dat er voldoende frisse lucht is en voldoende daglicht.
3. Een prettige werksfeer
Werknemers zullen zich minder snel ziek melden als de sfeer op het werk prettig is. Hou dit als manager goed in de gaten en grijp in als mensen worden buitengesloten of als er andere wrijving tussen medewerkers ontstaat. Geef ook regelmatig complimenten.
4. Pak signalen direct op
Merkt u dat een werknemer minder functioneert, dat hij zware belasting vermijdt en is een duidelijke gedragsverandering zichtbaar? Dit kan wijzen op psychische klachten. Ga met de werknemer hierover in gesprek en vraag eventueel hulp van een bedrijfsarts. Doe in samenspraak aanpassingen om uitval en grotere schade te voorkomen.
5. Duidelijk verzuimprotocol
Heldere verzuimregels zorgen ervoor dat medewerkers weten hoe ze zich moeten ziek melden en dat niet op oneigenlijke gronden doen. Met een duidelijk verzuimprotocol laat een bedrijf ook zien dat het ziekteverzuim serieus wordt genomen. Zorg dat het voor iedereen toegankelijk is en bespreek het in een teamoverleg.
6. Werken helpt
Hoe langer iemand thuiszit, hoe lastiger het wordt om weer terug te keren naar het werk. Probeer zieke medewerkers daarom zo snel mogelijk weer in het arbeidsproces te betrekken als de situatie dat toelaat. Dat kan met kortere werkdagen of met aangepast werk. Dat is ook in het belang van de zieke medewerker.
7. Houd contact
Laat zieke werknemers niet aan hun lot over, maar zorg voor regelmatig contact. Niet alleen werkt dat motiverend, maar het geeft ook een goede inschatting over de voortgang.
8. Denk in mogelijkheden
Hoe een medewerker privé in zijn vel zit, kan een grote impact hebben op het functioneren. Komt het ziekteverzuim door problemen met kinderopvang, kijk dan naar mogelijkheden voor thuiswerk of aangepaste werktijden. Vermoed of weet u dat er in de privé-situatie zaken spelen zoals financiële problemen? Probeer dan als werkgever bij te dragen aan een oplossing. Denk niet te star, maar sta open voor alternatieven.
Een RI&E is eigenlijk twee dingen:
Een lijst met alle (veiligheids- en gezondheids)risico’s in uw bedrijf, en een plan voor het oplossen ervan. Met die twee kunt u de risico’s voor uw personeel en uw bedrijf terugdringen. Dus ook het financiële risico.
Tips voor goede uitvoering van een RIE:
Stap 1 Inventarisatie. Welke risico’s spelen er in uw organisatie?
Stap 2 Evaluatie. Hoe groot is het risico?
Stap 3 Plan van aanpak. Hoe gaat u uw risico’s aanpakken?
Stap 4 Toetsen van de RI&E
Stap 5 Aan de slag met de uitkomsten van de RI&E. Houdt de RI&E actueel.
Klik hier voor een uitgebreidere toelichting.
Het wordt nog veel te vaak over het hoofd gezien: arbeidsrisico’s die op wat langere termijn tot beroepsziekten kunnen leiden. Van hoveniers tot docenten en van lassers tot schoenenverkopers: in alle beroepen spelen factoren die beroepsziekten kunnen veroorzaken. Ook als je ‘gewoon’ op een kantoor werkt. Een beroepsziekte tast de gezondheid van werknemers aan. Naast gezondheidsschade, kunnen beroepsziekten ook andere gevolgen hebben, zoals productiviteitsverlies en de noodzaak tot aanpassing van de werkplek of functie. In het ergste geval wordt de werknemer arbeidsongeschikt.
Daarnaast kan een beroepsziekte voor werknemers en werkgevers tot financiële schade en in bepaalde gevallen tot forse juridische claims leiden. Het is niet altijd gemakkelijk om te weten wat een beroepsziekte is en hoe daarmee om te gaan. Samenwerking met bedrijfsarts en andere arboprofessionals is belangrijk. Maar werkgever en werknemer kunnen wel een en ander zelf doen. Het ministerie van SZW is de Campagne Veilig werken met gevaarlijke stoffen gestart. Via de campagnewebsite zijn o.a. een toolbox voor bedrijven en een zelftest voor werknemers, te vinden.
Om deze vraag te beantwoorden is het goed om even het geheugen op te frissen. Het benoemen van een preventiemedewerker in een organisatie is sinds 2005 verplicht. Bij meer dan 25 medewerkers moet de directeur deze taken oppakken.
De preventiemedewerker heeft drie wettelijke taken:
1. (Mede) opstellen en uitvoeren van de RI&E
2. Adviseren en nauw samenwerken met de OR/PvT over de te nemen maatregelen voor goed arbeidsomstandighedenbeleid
3. Deze maatregelen (mede) uitvoeren
De preventiemedewerker heeft als taken:
• Aanspreekpunt zijn voor externe deskundigen (arbodienst, ISZW)
• Coördinator van activiteiten rond arbobeleidsvoering
• Adviseur management bij ontwikkeling arbobeleid
• Voortgangsbewaker bij uitvoering arbobeleid, RIE en PvA voortvloeiende maatregelen (borging)
• Centraal meldpunt analyse en registratie (bijna) ongevallen
• Interne vraagbaak vragen op gebied van arbeidsomstandigheden
• Adviseren en nauwe samenwerking met OR/PVT en belanghebbende medewerkers
Maar:
• In 2014 in 52% bedrijven geen preventiemedewerker
• 34% werknemers niet bekend met taken preventiemedewerker en 31% een beetje
Daarom:
• Vanaf 1 juli 2017 OR instemmingsrecht aanwijzing preventiemedewerker (persoon en positionering). De benoeming van de persoon en de positie van de preventiemedewerker in de organisatie zal nu met instemming van de OR of PVT plaatsvinden.
• Sterkere positie preventiemedewerker en vergroting medezeggenschap. In de Arbowet is explicieter vastgelegd dat de preventiemedewerker als taak heeft te adviseren aan en samen te werken met de bedrijfsarts en andere arbodienstverleners.
Bron:Sacha Luijkx, Tips en veranderingen voor preventiemedewerkers na nieuwe Arbowet, www.experthractueel , 26-07-2018